Ilościowa technika PCR
PCR w czasie rzeczywistym (znana również jako real-time PCR, qPCR lub ilościowa reakcja PCR) jest techniką biologii molekularnej używaną do szybkiego i precyzyjnego pomiaru ilości DNA lub RNA. Metoda ta stale monitoruje proces amplifikacji PCR i jest stosowana w wielu obszarach, takich jak analiza ekspresji genów, warianty genetyczne i detekcja patogenów.
Kluczowe cechy Real-Time PCR:
Analiza ilościowa: Real-Time PCR mierzy ilość docelowego DNA lub RNA w czasie rzeczywistym. Umożliwia to dokładne określenie i monitorowanie początkowej ilości materiału genetycznego.
Monitorowanie dynamiczne: PCR monitoruje sygnały fluorescencyjne przez cały proces amplifikacji. Sygnały te wzrastają wraz z replikacją DNA i są używane do pomiaru poziomów ekspresji genów lub ilości materiału genetycznego.
Wysoka czułość i dokładność: qPCR może mierzyć ilość materiału genetycznego z dużą czułością i skutecznie wykrywać niskie liczby kopii lub małe zmiany.
Proces Real-Time PCR:
Przygotowanie Próbki: Próbki DNA lub RNA są przygotowywane do amplifikacji i analizy. Jeśli analizowane jest RNA, może być konieczne przekształcenie RNA na cDNA (odwrotna transkrypcja).
Mieszanina reakcyjna: Do mieszaniny reakcyjnej PCR dodawane są startery specyficzne dla docelowego DNA, znaczniki fluorescencyjne (sondy) oraz polimeraza DNA. Znaczniki generują sygnał fluorescencyjny podczas amplifikacji.
Amplifikacja i monitorowanie: Urządzenie PCR monitoruje proces amplifikacji DNA w czasie rzeczywistym. W każdym cyklu PCR sygnał fluorescencyjny wzrasta, a wzrost ten jest mierzony w celu określenia ilości DNA.
Znaczniki używane w Real-Time PCR:
SYBR Green: Ogólny barwnik fluorescencyjny wiążący DNA. Generuje sygnał fluorescencyjny w każdej kopii DNA.
Sondy TaqMan: Znaczniki specyficzne dla określonych sekwencji DNA. Generują sygnał poprzez wiązanie z docelową sekwencją DNA.
Analiza wyników: Urządzenie PCR analizuje sygnały fluorescencyjne i krzywe amplifikacji. Dane te są używane do określenia poziomów ekspresji genów, wariantów genetycznych lub ilości docelowego DNA. Zazwyczaj dane dotyczące ekspresji genów są normalizowane do genów referencyjnych (kontrolnych).
Zastosowania Real-Time PCR:
Analiza ekspresji genów: Używana do mierzenia, jak bardzo określone geny są wyrażane. Jest to ważne dla oceny odpowiedzi komórkowych, mechanizmów chorobowych i efektów leczenia.
Detekcja wariantów genetycznych: Stosowana do analizy SNP (polimorfizmów pojedynczych nukleotydów) i innych zmian genetycznych.
Detekcja patogenów: Używana do detekcji i kwantyfikacji bakterii, wirusów i innych patogenów. Jest szczególnie powszechna w klinicznych laboratoriach mikrobiologicznych.
Diagnostyka i monitorowanie chorób: Używana do diagnozowania chorób genetycznych, monitorowania odpowiedzi na leczenie i oceny postępu choroby.
Analiza środowiskowa i żywności: Używana do identyfikacji i monitorowania kontaminacji mikrobiologicznej w próbkach środowiskowych i produktach spożywczych.
Real-Time PCR jest ważnym narzędziem w badaniach genetycznych i biologii molekularnej, umożliwiającym wrażliwe i dokładne pomiary w wielu różnych dziedzinach.